منبع کویلی یا منبع کویل دار چیست؟
منبع کویل دار منبعی است که آب گرم بهداشتی مورد نیاز را تأمین می کند. منبع کویل دار به نوعی یک آبگرمکن غیر مستقیم محسوب می شود. یکی از مهم ترین تجهیزاتی که برای تأمین آب گرم مصرفی و بهداشتی ساختمان ها به کار می رود، همین منابع کویلی هستند.
منبع کویلی از آب گرم یا بخار آب داغی که از دیگ های آب گرم چدنی تولید می شود برای گرم کردن آب سرد ورودی استفاده می کند. آب گرم یا بخار آبی که از بویلر خارج می شود درون لوله های رفت و برگشتی کویل حرارتی جریان می یابد و پس از انتقال حرارت به لوله ها، از کویل خارج می شود. در نتیجه لوله ها که از جنس مس یا استیل هستند گرم می شوند و آب سرد اطراف لوله نیز گرم خواهد شد. به لوله های مسی که درون منبع کویلی قرار گرفته اند کویل آب گرم گفته می شود.
منبع کویل دار چگونه کار می کند؟
منبع کویل دار یک مبدل حرارتی است که برای گرم کردن و نگهداری آب استفاده می شود. در این منابع چندین لوله مسی وجود دارد که آب و بخار خروجی بویلر، به کمک پمپ سیرکولاتوردر لوله های مسی جریان پیدا می کند. لوله های مسی درون منبع نصب می شوند و آب درون منبع در تماس با لوله های مسی قرار می گیرد و به صورت غیر مستقیم گرم می شود.
اجزای تشکیل دهنده منبع کویلی
منبع کویل دار دارای اجزای مختلفی است که هر کدام وظایف خاص خود را برای عملکرد و بازدهی هر چه بیشتر این سیستم گرمایشی بر عهده دارد. بهتر است قبل از نصب منبع کویلی با اجزای تشکیل دهنده آن به طور کامل آشنا شوید. اجزای مختلف منبع کویلی عبارتند از:
- کویل
معمولا کویل ها به دو مدل U شکل و یا حلزونی طراحی و ساخته می شوند که بر روی یک صفحه منافذ دار متصل می شوند و فاصله لوله ها یا کویل ها از یک دیگر به کمک یک سری صفحه های فلزی ثابت نگه داشته می شود.
- مخزن یا منبع
برای ارزیابی ورقه های فولادی به کار رفته در منبع به مواردی مانند، فشار کاری سیستم، دمای کاری و ضریب خوردگی آب توجه می کنند. منابع کویلی افقی و عمودی نسبت به محل قرار گیری و نصب، طراحی و تولید می شوند.
- بوشن ها
بوشن یکی از اجزای پر کاربردی منبع کویل دار شناخته می شود که وظیفه آن متصل کردن دو لوله به هم می باشد. تعدادی بوشن برای رفت و برگشت آب گرم بهداشتی و ورود آب شهری بر روی منبع کویلی تعبیه شده است و در بردارنده تجهیزاتی مانند فشارسنج، شیر اطمینان و ترمومتر است.
- جدا کننده
یک قطعه ای به نام عدسی چدنی وظیفه دارد که لوله های رفت و برگشت منبع را با یک دیواره و لاستیک آب بندی از هم جدا کند.
- پایه
پایه های به کار رفته در منبع کویلی افقی به صورت شاسی و زیرسری ساخته می شود. اما در منبع کویلی عمودی پایه ها به مخزن متصل است.
منابع کویل دار عمودی و منابع کویل دار افقی
منابع کویل دار از نظر نوع ساخت و بسته به محدودیت های محل نصب منبع و فضای در دسترس موتورخانه، در دو حالت منبع کویل دار افقی و منبع کویل دار عمودی (ایستاده) طراحی و ساخته می شوند. از نظر کارآیی و استفاده تفاوت چندانی بین منابع کویلی افقی و منابع کویلی عمودی وجود ندارد، ولی امروزه استفاده از منابع کویلی عمودی به دلیل اشغال کمتر سطح، مرسوم تر است.
منابع کویل دار تک کویل و منبع کویل دار دو کویل
منابع کویل دار معمولا به صورت تک کویل ساخته شده ولی در برخی مواقع به صورت دو کویل نیز طراحی و تولید می شود. منابع کویل دار با دو هدف زیر به صورت دو کویل تولید می شوند:
- در منابع کویل دار با ظرفیت بالا در صورتی که منبع به صورت تک کویل ساخته شود، کویل از نظر ابعاد بزرگ و از نظر وزن سنگین می شود که این موضوع عملیات سرویس و نگهداری و اسید شویی کویل را با مشکل مواجه می نماید. بنابراین با ساخت منبع به صورت دو یا حتی سه کویل سهولت سرویس و نگهداری فراهم می شود.
- در صورت استفاده از سیستم گرمایش خورشیدی که در این حالت یکی از کویل ها به سیستم خورشیدی متصل شده و کویل دوم به دیگ متصل می شود. در صورتی که پنل های خورشیدی از طریق کویل اول نتوانند دمای آب گرم مصرفی را به دمای مورد نیاز برسانند از طریق کویل دوم که به بویلر متصل است آب گرم مصرفی با دمای مورد نیاز تامین می شود.
تفاوت منبع کویلی با منبع دو جداره در چیست ؟
امروزه تمام متخصصان و کارشناسان توصیه می کنند که حدالمکان از منبع کویلی به جای منبع دو جداره استفاده شود. همین امر به خاطر مزیت های بیشتر منبع کویلی دلایلی از قبیل؛ سرعت بالای تولید گرما، طول عمر بالا تر، سهولت حمل و نقل، ساخت آن در ظرفیت های بالا و ... منبع کویل دار نسبت به مخزن دو جداره است. منبع دو جداره و منبع کویلی هر دو یک هدف را دنبال می کنند که آن هم تولید آب گرم بهداشتی منازل می باشد.
منبع دو جداره نیز مانند منبع کویلی به عنوان یک مبدل حرارتی غیر مستقیم شناخته شده است که از دو محفظه ی تو در تو که هم دیگر را پوشش می دهند تشکیل شده است که وظیفه تولید و نگهداری آب گرم مصرفی را بر عهده دارد. توجه داشته باشید، که اگر تصمیم به جایگزینی منبع کویلی به جای منبع دو جداره داشته باشید، دانستن این نکته لازم است که این عمل باید توسط افراد ماهر و متخصص صورت گیرد.
مزایای منبع کویل دار نسبت به منبع دو جداره
منبع دو جداره از دو جداره فلزی تشکیل شده که آب سرد در داخل مخزن و آب گرم کننده در فضای بین دو جداره قرار دارد. واضح است که در صورت خرابی و یا سوراخ شدن منبع دوجداره تعمیرات و ترمیم آن نسبت به منبع کویل دار مشکل تر و در برخی مواقع غیر ممکن است. همچنین منبع کویل دار به دلیل وجود کویل در آن و ضریب انتقال حرارت بالای کویل مسی، آب را سریع تر گرم کرده و راندمان آن نیز بالا تر می باشد. همچنین پس از گذشت چندین سال امکان رسوب زدایی و حتی تعویض کویل به راحتی فراهم می باشد. (از منابع دو جداره برای ظرفیت های پایین و مصارف خانگی در گذشته استفاده شده و در حال حاضر به دلیل معایب ذکر شده تقریبا از رده خارج شده است.)
میزان دمای آب گرم منابع کویل دار
در خصوص میزان دمای آب گرم مصرفی، ظرافت و استاندارد های مهندسی را باید رعایت کرد. بر این اساس معمولاً دمای آب گرم بهداشتی مورد استفاده در ساختمان ها، بین ۵۰ تا حداکثر ۶۰ درجه سانتی گراد توصیه می شود. به ویژه، دمای آب گرم بهداشتی ذخیره شده در منبع کویل دار نباید کمتر از ۵۰ درجه باشد؛ چرا که اگر دمای آب گرم درون منبع کویلی به کمتر از این دما برسد، باکتری های سبز رنگ خاصی که دمای مناسب رشد و تکثیر آن ها بین ۲۵ تا ۵۰ درجه سانتی گراد است، ظاهر و موجب زحمت خواهند شد. در نتیجه، منبع کویلی تبدیل به محلی برای تجمع این گونه باکتری ها خواهد شد که این امر، ایجاد هزینه اضافی شستشوی دوره ای منبع کویل دار برای حذف دوره ای این باکتری مزاحم را به همراه خواهد داشت.
اتصالات منبع کویلی
منبع کویلی باید دارای اتصالات: ورودی، خروجی، تخلیه، شیر اطمینان، ترمومتر، برگشتی آب گرم مصرفی، فشارسنج به صورت تعبیه شده روی منبع باشند. در ساخت منابع کویل دار باید به مسئله از هم گسستگی و فاصله گرفتن لوپ های رفت و برگشت کویل از یک دیگر به دلیل سرد و گرم شدن، فشار آب، رسوب و .... توجه شود و در هنگام تولید و ساخت توسط پلیت های مخصوص که مانند لز الگوی تیوب شیت برش خورده اند در طول 4/3 انتهایی کویل ها استفاده کرد تا هنگام تعمیرات امکان خروج کویل از دهانه تعبیه شده روی منبع کویل دار وجود داشته باشد.
منابع کویلی بر خلاف منابع دو جداره نیاز به نگهداری دارند. روی بدنه منبع کویل دار در ارتفاع حدودا 4/3 بالایی محلی برای نصب ترمومتر تعبیه شده است که برای نمایش درجه حرارت آب داخل منبع به کار می رود. از ترمومتر های 10 سانتی غلاف دار استفاده شود. انرژی ورودی منبع کویلی توسط آب گرم، آب داغ، بخار و ... تامین می شود. برای کنترل این انرژی ورودی در سیستم آب گرم از شیر های برقی دوراهی در مسیر اصلی و یا سه راهی مسیر بای پاس و یا خاموش و روشن شدن الکتروپمپ آب گرم استفاده می شود. در سیستم های بخار جهت کنترل دبی بخار و انرژی ورودی از شیر های برقی دوراهه می توان استفاده کرد این شیر ها می توانند از نوع تک ضرب و یا تدریجی باشند. استفاده از شیر های تدریجی در سیستم آب گرم یا بخار کنترل دمای بهتری را در اختیار می گذارد و در عین حال از قیمت بالاتری هم برخوردار هستند.
کویل منبع کویل دار به دلیل تماس مستقیم با آب مصرفی که روزانه به دفعات تعویض و از منبع گذر می کند دچار رسوب گرفتگی می شود هر چه دمای آب گرم موتورخانه (دمای داخل کویل) بیشتر شود رسوب پذیری کویل بیشتر می شود. (دمای بالای 60 درجه برای منابع کویل دار توصیه نمی شود). بسته به میزان سختی آب شهری منطقه و مصرف و ظرفیت منبع کویل دار زمان اسیدشویی در ساختمان های مختلف متفاوت است. عایق کاری منابع کویل دار در موتورخانه ها الزامی است. استفاده از عایق های پشم شیشه همراه با مل و ماستیک و متقال و عایق های جدید الاستومریک به ضخامت مناسب برای منابع کویلی توصیه می شود. سطح کویل حرارتی منابع کویل دار طبق ابعاد منبع و میزان انرژی مورد نیاز برای گرم کردن آب منبع کویل دار از مهم ترین نکات طراحی و ساخت منابع کویلی است که معمولا توسط سازنده ها بر اساس فوت مربع بیان می شود. که به معنای سطح تماس آب مصرفی با کویل های دستگاه است. تیوب شیت کویل های منابع کویلی از فولاد و عدسی کویل آن ها از چدن ساخته می شود.
مقررات و نکات نصب منبع کویلی
تجهیزات مورد نیاز در نصب یک منبع کویلی و توجه به نکات نصب، ساخت و سرویس آن ها بسیار مهم هستند. از جمله این تجهیزات عبارتند از؛ شیرآلات، تله بخار، شیر یک طرفه، لوله و اتصالات.
- منبع کویلی باید در سطحی تراز نصب شود.
- منبع کویل دار باید مجهز به شیر اطمینان و شیر تخلیه باشد.
- دمای تنظیم شیر اطمینان باید حداکثر ۹۹ درجه سلسیوس باشد.
- بهتر است که منابع کویل دار حداقل با دو تسمه به دیوار نصب محکم شوند.
- ظرفیت ذخیره آب گرم برای هر واحد مسکونی نباید از ۱۱۰ لیتر کمتر باشد.
- حتماً بر روی لوله های رفت و برگشت شیر هواگیری در بالاتری قسمت نصب شود.
- لوله متصل به رفت و برگشت منبع حتماً باید متناسب با حجم منبع کویل دار باشد.
- حتماً کلیه منابع آب گرم از جمله منبع کویل دار باید دارای شیر رفت و برگشت باشند.
- لوله آب گرم در رأس بالای منبع کویلی و لوله آب سرد در قسمت پایین منبع کویلی نصب شود.
- در ورودی منبع کویل دار برای جلوگیری از برگشت آب گرم داخل مخزن به آب شهری، شیر یک طرفه نصب شود.
- یک لوله آب گرم برگشتی باید در سیستم در نظر گرفته شود تا آب گرم در هر لحظه در اختیار مصرف کننده ها باشد.
- فشار تنظیم شیر اطمینان باید برابر حداکثر فشار کار مجاز آب گرم کن و حداکثر ۱۰۳۵ کیلو پاسکال (۱۰ اتمسفر) باشد.
- ظرفیت منابع کویل دار با توجه به فضای موجود در موتورخانه و میزان آب گرم مورد نیاز در طول شبانه روز انتخاب می شود.
- برای سفارش منبع آب گرم حتماً متناسب با درب موتورخانه، منبع کویل دار را انتخاب کنید تا از داخل شدن آن به موتورخانه مطمئن شوید.
- معمولاً در دیگ های بخار به دلیل وجود بخار بعد از کویل، برای این که بخار زنده به دیگ برنگردد، در مسیر برگشتی از تله بخار استفاده می شود.
- در صورت سوراخ شدن جداره دوم یا کویل منبع آب از انبساط سر ریز کرده یا اگر انبساط بسته باشد آب مصرفی به علت تداخل با آب شوفاژ کدر می شود.
قیمت منبع کویلی
قیمت منبع کویلی بستگی به ظرفیت و حجم مخزن، ضخامت بدنه، جنس بدنه، سطح تماس حرارتی، نوع منبع کویل دار، جنس کویل، ضخامت لوله های کویل و ... دارد. حجم منبع کویل دار با توجه به شرایط پروژه ها و تعداد مصرف کننده ها و همچنین نوع مصرف کننده ها محاسبه می شود. جنس و ضخامت بدنه منبع کویل دار طبق میزان خورندگی آب منطقه، دمای کاری و نیز فشار کاری محاسبه می شود. در کل در هیچ دستگاه صنعتی همیشه سنگین ترین، ضخیم ترین و گران ترین دستگاه، قطعاً بهترین دستگاه نیست. بهترین دستگاه باید به لحاظ فنی دارای محاسبات دقیق و بهینه، کارآمد و قیمت مناسب باشد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص منبع کویل دار به سایت هلدینگ صنایع برتر ایران مراجعه نمایید.
برای ثبت سفارش با ما در تماس باشید: 02186127232 –09129536702 – 09127065945
